به گزارش نبض بورس، معصومه موسوی | بلاکچین چیست؟ چه کاربردی دارد؟ این‌ها معمولا پرسش‌های متداولی است که درباره این فناوری می‌پرسند. شاید خیلی از افراد تازه کار و حتی حرفه‌ای درباره این فناوری اطلاعات چندانی ندارند.
به زبان ساده، بلاکچین یک نوع سیستم ثبت اطلاعات و گزارش است. واژه بلاکچین (Blockchain) ترکیبی از دو کلمه Block (بلوک) و Chain (زنجیره) است. این فناوری در حقیقت زنجیره‌ای از بلوک‌هاست. اطلاعات ذخیره‌شده روی این نوع سیستم، میان همه اعضای یک شبکه به اشتراک گذاشته شده و با استفاده از رمزنگاری و توزیع داده‌ها، امکان هک، حذف و دستکاری اطلاعات ثبت‌شده، تقریباً از بین می‌رود. بلاک‌ها فایل‌هایی هستند که توسط ماینر‌ها ایجاد شده و اطلاعات مربوط به تراکنش‌های دیجیتال را به‌صورت دائمی ثبت می‌کنند. امروزه بلاکچین در صنایع مختلف، از جمله حمل و نقل دریایی، انرژی، نفت و گاز، بانکداری، غذایی و طیف گسترده‌ای از حوزه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. استفاده از تکنولوژی بلاکچین در صنعت هواپیمایی از سال ۲۰۱۶ مورد توجه قرار گرفته و روز به روز در حال رشد است.
بلاکچین در انواع مختلفی وجود دارد:
۱) بلاکچین عمومی: رایج‌ترین مورد استفاده برای بلاکچین‌های عمومی استخراج و مبادله ارز‌های دیجیتال مانند بیت کوین است. این نوع از بلاکچین ماهیت غیرمتمرکز داشته و کاملا شفاف است، اطلاعات را در یک مکان ذخیره نمی‌کند، در عوض آن را در یک شبکه همتا به همتا توزیع می‌کند. بلاکچین عمومی غیرمحدود و بدون مجوز است و هر کسی که به اینترنت دسترسی دارد می‌تواند وارد پلتفرم بلاکچین شود.
۲) بلاکچین خصوصی: غیرمتمرکز بوده و بسیار پر سرعت است، در حالی که با مقیاس بسیار کوچکتر و در یک محیط محدود و بسته عمل می‌نماید. سازمان کنترل کننده می‌تواند سطوح مجوز، امنیت و دسترسی را تعیین می‌کند.
۳) بلاکچین هیبریدی: گاهی اوقات، سازمان‌ها از بلاکچین ترکیبی استفاده می‌کنند، نوعی فناوری بلاکچین که عناصر بلاکچین خصوصی و عمومی را ترکیب می‌کند. این به سازمان‌ها اجازه می‌دهد تا تعیین نمایند که چه کسی می‌تواند به داده‌های خاص ذخیره‌شده در بلاکچین دسترسی داشته باشد و چه داده‌هایی به صورت عمومی باز شوند. از موارد استفاده آن می‌توان به ثبت املاک و مستغلات، ثبت سوابق پزشکی بیماران و ذخیره داده‌های اطلاعاتی شهروندان توسط دولت‌ها اشاره نمود.
۴) بلاکچین کنسرسیوم یا فدرال: دارای ویژگی‌های بلاکچین خصوصی و عمومی بوده، اما در آن چندین عضو سازمانی در یک شبکه غیرمتمرکز همکاری می‌کنند. بلاکچین کنسرسیوم کنترل دسترسی داشته و حتی نسبت به شبکه بلاکچین عمومی ایمن تر، مقیاس پذیرتر و کارآمدتر است. از این نوع بلاکچین می‌توان در صنعت بانکداری و پرداخت و همچنین برنامه‌های تحقیقاتی استفاده نمود. فناوری بلاکچین به سرعت در حال محبوب‌تر شدن است و مزایای متعددی را برای کسب‌وکار‌ها فراهم کند که به شرح زیر می‌توان به آن‌ها اشاره نمود:
۱) ایجاد اعتماد بین نهاد‌های مختلف
۲. ساختار غیر متمرکز
۳. بهبود امنیت و حریم خصوصی
۴. کاهش هزینه‌های سازمان‌ها و افزایش کارایی در پردازش داده‌ها
۵. سرعت بالا و حذف واسطه‌ها
۶. قابلیت مشاهده و ردیابی منبع
۷. تغییر ناپذیری، بدین معنا که تراکنش‌ها پس از ثبت در بلاک چین، قابل تغییر یا حذف نیستند.
